9279,21%2,25
38,62% -0,07
43,42% -0,62
4101,88% -1,92
6729,79% -1,30
Suriye'de 13 yılı aşkın süredir devam eden iç savaş, Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) öncülüğündeki muhalif güçlerin başkent Şam'ı ele geçirmesiyle sona erdi. Rejim karşıtı güçlerin hızlı ilerleyişiyle Beşar Esad yönetimi çökerken, Esad'ın Şam'dan kaçarak ülkeyi terk ettiği iddia ediliyor. Bu tarihi gelişme uluslararası kamuoyunda büyük yankı uyandırdı.
Muhalif liderler, Şam'ın ele geçirilmesiyle birlikte televizyondan yayınladıkları bildiride, "Suriye devrimi onlarca yıllık zulüm ve baskıyı kırdı. Büyük Suriye için yeni bir doğum başladı" açıklamasını yaptı. Muhalifler, rejimin çöküşünün ardından yeni bir anayasa ve ulusal birlik çağrısında bulundu.
Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, rejimin temel hizmetleri yerine getirmediğini vurgulayarak, Suriye’nin milli birliği ve toprak bütünlüğüne verdiği önemi dile getirdi. Fidan, “Suriye’de barış ve güvenliğin sağlanması için elimizden geleni yapacağız” dedi ve yeni hükümetin kapsayıcı bir şekilde davranması gerektiğini ifade etti.
Beyaz Saray, Başkan Joe Biden’ın Suriye’deki durumu yakından takip ettiğini ve sahadaki yerel ortaklarla sürekli temas halinde olduklarını belirtti. Pentagon ise, tüm tarafların sivilleri koruması gerektiğini vurguladı ve güvenlik ihtiyaçlarını karşılamak için bölge ülkeleriyle temas halinde olduklarını açıkladı.
İsrail ordusu, tampon bölgeye asker sevk ettiğini duyurarak, rejim karşıtı güçlerin sınırlarına yaklaşmaması konusunda uyarıda bulundu. Başbakan Binyamin Netanyahu ise Esad rejiminin devrilmesini “tarihi bir gün” olarak nitelendirdi ve “İran’ın vekilleriyle ana bağlantısı olan Esad rejiminin sonu, bölge için bir dönüm noktasıdır” dedi.
Rusya, Esad’ın ülkeyi terk ettiğini doğrularken, Suriye halkının iç savaş tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirtti. Üst düzey bir Rus yetkili, Suriyelilerin bu sorunla kendi başlarına mücadele etmek zorunda kalacaklarını söyledi.
İran, Suriye’nin ulusal egemenliğine saygı duyduğunu ve Suriye halkının kendi kaderini belirlemesi gerektiğini açıkladı. İran Dışişleri Bakanlığı, ülkedeki durumu dikkatle izlediklerini belirtti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Esad rejiminin düşüşünü “barbar bir devletin sonu” olarak nitelendirdi. Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Esad’ın devrilmesini memnuniyetle karşıladıklarını ve bu durumun Suriye halkı için büyük bir rahatlama anlamına geldiğini belirtti. İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, Suriye’deki gelişmeleri yakından izlediklerini ve büyükelçilikleriyle sürekli temas halinde olduklarını ifade etti.
BAE, Esad’ın uzlaşı çabalarına karşılık vermediğini ve rejimin hızlı çöküşünün siyasi başarısızlıklarından kaynaklandığını açıkladı.
Birleşmiş Milletler, Suriye halkını barış ve birlik için diyalog kurmaya çağırdı. Özel Temsilci Geir Pedersen, BM’nin istikrarlı bir geçiş sürecini destekleyeceğini açıkladı.
Reuters’a göre Beşar Esad, Şam Uluslararası Havalimanı’ndan bir uçağa binerek bilinmeyen bir yere doğru yola çıktı. Esad'ın ülkesini terk etmesiyle ilgili kesin bilgiler bulunmamakla birlikte, uluslararası arenada tartışmalar sürüyor. ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump, Rusya’nın artık Esad’ı korumadığını ve bu durumun Ukrayna’daki savaş nedeniyle gerçekleştiğini belirtti.
